Budynek na cudzym gruncie, a inwestycja w obcym środku trwałym

W przypadku inwestycji w obce środki trwałe podatnik nie ma za dużej swobody, jeśli chodzi o klasyfikację. Co więcej, ustawa o podatku dochodowym wyraźnie wskazuje konkretną kategorię środków trwałych w postaci nieruchomości wybudowanych na cudzym gruncie. Zalicza się do nich:

• Budowle, budynki, a także lokale stanowiące odrębną własność;
• Maszyny, urządzenia oraz środki transportu;
• Inne przedmioty.

Składniki majątku możemy zaliczyć do środków trwałych w momencie, gdy stanową własność bądź współwłasność podatnika, zostały nabyte bądź wytworzone we własnym zakresie, są kompletne oraz zdatne do użytku w dniu ich przyjęcia, a także ich przewidywany okres użytkowania na potrzeby związane z prowadzoną działalnością gospodarczą wynosi więcej niż 12 miesięcy. Od początkowych wartości środków trwałych naliczane są odpisy amortyzacyjne wg ściśle ustalonych stawek. Przedsiębiorca ma również pełne prawo wybrać opłacalną dla siebie metodę amortyzacji. Dla nowych budynków niemieszkalnych amortyzacja metodą liniową wynosi 40 lat.

Obok tradycyjnych środków trwałych prawodawca przyjął również inne rodzaje środków trwałych:

• Inwestycje w obcych środkach trwałych;
• Budynki i budowle wybudowane na cudzym gruncie;
• Środki trwałe wykorzystywane na podstawie umowy leasingu finansowego, zgodnie z którą odpisów amortyzacyjnych dokonuje korzystający.

Odpowiednia klasyfikacja środków trwałych ma w tym przypadku ogromne znaczenie. Dla inwestycji w obcych środkach trwałych możliwe jest zastosowanie amortyzacji w okresie 10 lat, jednakże budynek bądź budowla na cudzym gruncie (budowa) wymaga zastosowania zwykłej stawki amortyzacji np. 2,5 proc. rocznie.

Należy podkreślić, że budynki i budowle na cudzym gruncie zaliczają się do środków trwałych „inwestycja w obcych środkach trwałych”, zaś zupełnie odmienną kategorią jest „budynki i budowle wybudowane na cudzym gruncie”. Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z dnia 20.09.2016 r. nr IBPB-1-2/4510-643/16-2/JP wskazał, iż: „(...) w odniesieniu do budynków i budowli wybudowanych na cudzym gruncie nie można zastosować indywidualnych stawek amortyzacyjnych na podstawie art. 16j ust. 4 updop, ponieważ nie jest to inwestycja w obcym środku trwałym. W konsekwencji, Wnioskodawca po spełnieniu warunków do uznania wybudowanych obiektów za środek trwały, będzie mógł je amortyzować na podstawie art. 16i ust. 1 updop. Zgodnie z tym przepisem do budynków i budowli mają zastosowanie stawki określone w Wykazie stawek (załącznik nr 1 do updop). Właściwą do zastosowania będzie stawka amortyzacyjna w wysokości 2,5% rocznie, bowiem jak wykazano powyżej indywidualna stawka amortyzacyjna w wysokości 10% mogłaby mieć zastosowanie tylko w przypadku uznania danego przedsięwzięcia za tzw. inwestycję w obcym środku trwałym, co nie ma miejsca w omawianym przypadku. (...)”.

Budynek na cudzym gruncie, a inwestycja w obcym środku trwałym